24 Maja 2024

Czym jest zdolność kredytowa i jak ją obliczyć?

Udostępnij:
Zdolność kredytowa to wskaźnik określający, na jaką kwotę finansowania możesz liczyć oraz na jakich warunkach bank będzie skłonny udzielić Ci kredytu. Dowiedz się, jak oblicza się zdolność kredytową oraz co może na nią wpływać.

Czym jest zdolność kredytowa?

Zdolność kredytowa to miara wiarygodności finansowej potencjalnego kredytobiorcy, która wskazuje na możliwość terminowej spłaty zaciągniętego zobowiązania wraz z odsetkami. Stanowi kluczowy czynnik, który banki biorą pod uwagę przy podejmowaniu decyzji o przyznaniu kredytu.
Ocena zdolności kredytowej opiera się na kompleksowej analizie sytuacji finansowej klienta. Na podstawie tych danych bank wyliczy, czy Twoje bieżące oraz przyszłe dochody pozwolą na terminową spłatę rat nowego kredytu. Wyższa zdolność kredytowa oznacza większe szanse na uzyskanie finansowania na korzystnych warunkach.

Jak banki obliczają zdolność kredytową?

Proces oceny zdolności kredytowej w bankach składa się z dwóch głównych etapów – analizy ilościowej oraz jakościowej.

Analiza ilościowa

Ta część oceny koncentruje się na Twojej sytuacji finansowej. Bank szczegółowo przeanalizuje:
  • źródła i wysokość Twoich dochodów – najwyżej oceniane są stabilne formy zatrudnienia, takie jak umowa o pracę na czas nieokreślony. Mniej przychylnie traktuje się umowy cywilnoprawne lub działalność gospodarczą rozliczaną ryczałtowo;
  • miesięczne koszty utrzymania gospodarstwa domowego – bank weźmie pod uwagę czynsz, opłaty za media, a także liczbę osób na Twoim utrzymaniu;
  • dotychczasowe zobowiązania finansowe (rata kredytów, limity na kartach kredytowych, pożyczki z pozabankowych instytucji) – im są niższe, tym lepsza Twoja zdolność kredytowa.
Celem tej analizy jest ustalenie, jaka część miesięcznych dochodów pozostanie Ci do swobodnej dyspozycji po pokryciu bieżących wydatków i spłacie istniejących zobowiązań. To właśnie ta nadwyżka będzie mogła zostać przeznaczona na spłatę nowego kredytu.

Analiza jakościowa

W tej części oceny bank bada Twoje cechy demograficzne i społeczno-zawodowe, takie jak: wiek (wpływa na maksymalny okres kredytowania), stan cywilny (istotne, czy kredyt zaciągany jest wspólnie z małżonkiem), liczba osób na Twoim utrzymaniu, wykształcenie i staż pracy (bank preferuje zawody cieszące się zaufaniem społecznym), historia kredytowa (terminowe spłacanie zobowiązań to podstawa).

Analiza jakościowa ma na celu ocenę Twojej skłonności do regularnego regulowania rat. Bank chce mieć pewność, że w dłuższej perspektywie czasowej będziesz w stanie wywiązywać się z umowy kredytowej.

Rola historii kredytowej

Ważnym elementem oceny zdolności kredytowej jest historia kredytowa. Bank dokładnie sprawdza, czy w przeszłości regularnie i terminowo spłacałeś swoje zobowiązania.
Pozytywna historia kredytowa, wolna od opóźnień w spłacie rat czy wpisów o zajęciach komorniczych, znacząco zwiększa Twoją wiarygodność w oczach instytucji finansowej. Informacje negatywne z kolei mogą stanowić poważną przeszkodę w uzyskaniu kredytu.

Jeśli obawiasz się, że ktoś może wziąć kredyt lub pożyczkę na Twoje dane i tym samym zrujnować Twoje szanse na kredyt na wymarzone mieszkanie czy auto oraz spowodować szereg innych problemów finansowych, zabezpiecz się przed wyłudzeniem danych osobowych czy potencjalną kradzieżą tożsamości. W tym celu korzystaj z weryfikacji dwuetapowej, pobieraj oprogramowanie wyłącznie z zaufanych, legalnych źródeł oraz zainstaluj tzw. antywirusa. Przede wszystkim zachowaj ostrożność podczas aktywności w sieci – nie udostępniaj nikomu swoich danych ani haseł. Dodatkowo możesz kupić jeden z pakietów usług Chroń PESEL, żeby otrzymać powiadomienie, jeśli ktoś będzie chciał wziąć pożyczkę na Twoje dane i sprawdzi Cię w KRD (Krajowym Rejestrze Długów). Dzięki temu będziesz w stanie szybko zareagować, żeby udaremnić działania przestępców.

Zdolność kredytowa a warunki kredytu

Wysoka zdolność kredytowa to klucz do uzyskania atrakcyjnych warunków finansowania. Im lepsza Twoja ocena w oczach banku, tym wyższa kwota kredytu, którą możesz otrzymać, niższe oprocentowanie i marża banku, dłuższy maksymalny okres kredytowania oraz mniejszy wymagany wkład własny.
Niska zdolność kredytowa może z kolei oznaczać, że bank przyzna Ci kredyt, ale na mniejszą kwotę, zaproponuje wyższe oprocentowanie i marżę, ograniczy maksymalny okres spłaty lub zażąda wyższego wkładu własnego.

Dlatego tak ważne jest, aby jeszcze przed złożeniem wniosku kredytowego dokładnie przeanalizować swoją sytuację finansową i podjąć kroki w celu poprawy zdolności kredytowej.

Zdolność kredytowa a rodzaj kredytu

Banki mogą nieco inaczej podchodzić do oceny zdolności kredytowej w zależności od rodzaju kredytu, o jaki wnioskujesz. Różnice te wynikają z charakterystyki poszczególnych produktów finansowych.

W przypadku kredytów hipotecznych banki przeprowadzają najbardziej restrykcyjną ocenę zdolności kredytowej. Wynika to z wysokiej kwoty i długiego okresu kredytowania, sięgającego nawet 30 lat. Instytucje bankowe muszą mieć pewność, że Twoja sytuacja finansowa pozwoli na terminową spłatę zobowiązania nie tylko obecnie, lecz także długoterminowo. W przypadku kredytów hipotecznych banki zwracają szczególną uwagę na stabilność Twoich dochodów, wysokość miesięcznych wydatków oraz historię kredytową. Wymagany jest także wyższy wkład własny, zazwyczaj na poziomie minimum 10–20% wartości nieruchomości.

Jeśli chodzi o kredyt gotówkowy, ocena zdolności kredytowej jest zdecydowanie mniej rygorystyczna. Banki skupiają się głównie na analizie Twoich bieżących dochodów i wydatków, weryfikując, czy będziesz w stanie regularnie spłacać raty nowego zobowiązania. Zazwyczaj wystarczy niższy wkład własny (czasami w ogóle nie jest wymagany). Ponadto kredyty gotówkowe charakteryzują się krótszym okresem kredytowania, najczęściej do 10 lat, co dodatkowo ułatwia uzyskanie finansowania.
Proces oceny zdolności kredytowej przy kredytach samochodowych przebiega podobnie jak w przypadku kredytów gotówkowych. Banki analizują sytuację finansową pod kątem bieżących dochodów i wydatków. Wymagany jest jednak wkład własny, najczęściej na poziomie 10–30% wartości samochodu. Stanowi on dodatkowe zabezpieczenie dla instytucji bankowej w razie problemów ze spłatą zobowiązania.

W przypadku produktów typu karta kredytowa lub limit w koncie bankowym ocena zdolności kredytowej jest najmniej surowa. Instytucje finansowe skupiają się głównie na Twojej historii kredytowej oraz bieżących dochodach, weryfikując, czy będziesz w stanie na bieżąco spłacać zadłużenie. W tym przypadku banki nie wymagają wkładu własnego ani długoterminowego zabezpieczenia. Liczy się przede wszystkim wiarygodność klienta.

Jak samodzielnie obliczyć swoją zdolność kredytową?

Chociaż ostateczna decyzja o przyznaniu kredytu należy do banku, możesz samodzielnie oszacować swoją zdolność kredytową, korzystając z darmowych kalkulatorów online:
  1. Określ swoje dochody netto – zsumuj wszystkie stałe źródła przychodów, takie jak wynagrodzenie, renta, emerytura czy dochody z działalności gospodarczej.
  2. Policz swoje miesięczne wydatki – uwzględnij czynsz, opłaty za media, koszty utrzymania gospodarstwa domowego, raty spłacanych kredytów i pożyczek.
  3. Podaj planowany okres kredytowania – zazwyczaj jest to 20–30 lat dla kredytów hipotecznych lub 5–10 lat dla kredytów gotówkowych.
  4. Wskaż kwotę, którą chcesz pożyczyć.
  5. Podaj liczbę osób w Twoim gospodarstwie domowym oraz sumę limitów kart kredytowych i kredytów odnawialnych.
  6. Kliknij „Oblicz” – na podstawie wprowadzonych danych kalkulator zdolności kredytowej oszacuje maksymalną kwotę, jaką bank może Ci przyznać.
Pamiętaj jednak, że wynik ma charakter orientacyjny. Ostateczna decyzja kredytowa wybranego banku może być inna, ponieważ poszczególne instytucje finansowe stosują własne, nieco odmienne modele oceny zdolności kredytowej.

Oprócz danych uwzględnianych w kalkulatorach na Twoją zdolność kredytową mogą mieć wpływ również inne czynniki, takie jak rodzaj kredytu, wkład własny, zabezpieczenie kredytu czy współkredytobiorca.

Jak poprawić swoją zdolność kredytową?

Jeśli Twoja zdolność kredytowa okaże się niewystarczająca, nie poddawaj się. Istnieje kilka skutecznych sposobów na jej poprawę:
  • zwiększ dochody – poproś pracodawcę o podwyżkę, podejmij dodatkową pracę lub zmień formę zatrudnienia na bardziej stabilną;
  • spłać istniejące zobowiązania;
  • zrezygnuj z niewykorzystywanych produktów kredytowych – zamknij limity na kartach i kredytach odnawialnych, z których nie korzystasz;
  • weź kredyt wraz z współkredytobiorcą – wniosek podpisany wspólnie z osobą o wyższych dochodach lub lepszej historii kredytowej zwiększy Twoją szansę na uzyskanie kredytu;
  • zwiększ wkład własny – wyższa wpłata własna, szczególnie w przypadku kredytów hipotecznych i samochodowych, poprawi Twoją ocenę w oczach banku;
  • zadbaj o pozytywną historię kredytową – terminowe spłacanie wszystkich zobowiązań to podstawa.
Pamiętaj, że banki różnią się w sposobie oceny zdolności kredytowej. Warto sprawdzić oferty kilku instytucji, aby znaleźć tę, która najlepiej dopasuje się do Twojej sytuacji finansowej.
Niezależnie od rodzaju kredytu pamiętaj, że ostateczną decyzję o przyznaniu finansowania podejmuje bank na podstawie własnej, szczegółowej analizy Twojej sytuacji. Dlatego warto skonsultować się z doradcą, który pomoże Ci wybrać ofertę najlepiej dopasowaną do Twoich potrzeb i możliwości.

Niniejszy materiał ma charakter wyłącznie reklamowy/marketingowy i ma na celu zachęcenie do nabycia usług Chroń PESEL świadczonych przez Kaczmarski Group Sp. J. oraz jej partnerów, tj. KRD BIG S.A. oraz TU Europa S.A. Materiał ten nie ma charakteru konsultingowego i nie powinien stanowić wyłącznej podstawy do podjęcia jakichkolwiek decyzji. Rekomendowane jest zapoznanie się ze szczegółowymi zasadami świadczenia usług Chroń PESEL, określonymi w odpowiednich Regulaminach, Ogólnych Warunkach, Warunkach ubezpieczenia oraz Cennikach (dostępnych na stronach internetowych chronpesel.pl).

Wróć do porad