Na czym polegają ataki brute force? Czy można się przed nimi uchronić?

Cyberatak brute force polega na testowaniu wielu możliwych kombinacji danych uwierzytelniających (np. nazwy użytkownika i hasła), aż do momentu trafienia na tę poprawną. Celem tego typu działań jest uzyskanie nieuprawnionego dostępu do konta lub systemu.

Proceder ten jest zwykle zautomatyzowany przez specjalistyczne narzędzia lub oprogramowanie, generujące potencjalne hasła czy inne dane uwierzytelniające dostęp do konta.

Należy podkreślić, że ataki brute force mogą być skierowane na każdy system wymagający uwierzytelnienia, taki jak konta internetowe i e-mail, serwery czy urządzenia mobilne. Dlatego zadbanie o silne hasła i dwuetapowe uwierzytelnianie jest tak istotne. To pozwala uchronić dane przed wyciekiem i bezprawnym wykorzystaniem.

Prosty atak brute force polega na systematycznym próbowaniu każdej możliwej kombinacji haseł i nazw użytkowników, aż do momentu znalezienia poprawnej. Główną zaletą tej metody jest prostota i możliwość automatyzacji procesu. Na szczęście atak brute force nie zawsze jest skuteczny, ponieważ wiele systemów stosuje zabezpieczenia przed tego typu działaniami cyberprzestępców, jakie jak blokowanie konta po kilku nieudanych próbach logowania, CAPTCHA czy opóźnienia czasowe między próbami logowania.

W tzw. ataku słownikowym przestępcy wykorzystują listy popularnych haseł, często pochodzących z wcześniejszych wycieków danych. Metoda ta opiera się na założeniu, że wiele osób nadal korzysta z prostych, powtarzalnych haseł, takich jak np. daty urodzin.

Credential stuffing to forma ataku, w której cyberprzestępcy wykorzystują listy ważnych nazw użytkowników i haseł zebranych z poprzednich prób włamań lub naruszeń danych. Za pomocą tych samych danych uwierzytelniających próbują zalogować się na innych stronach.

Hybrydowy atak brute force łączy w sobie elementy prostego ataku oraz ataku słownikowego. Cyberprzestępcy używają metody prób i błędów, jak również list popularnych haseł, w celu zwiększenia skuteczności ataku.

Odwrotny atak brute force polega natomiast na tym, że haker próbuje odgadnąć hasło na podstawie informacji o życiu lub działaniach celu. Przykładowo, jeśli wiadomo, że dana osoba ma zwierzę o określonym imieniu, haker może spróbować użyć tej nazwy jako hasła.

Wbrew temu, co mogłoby się wydawać, żaden użytkownik internetu jest narażony na wyłudzenie i kradzież danych. Istnieje wiele skutecznych sposobów zabezpieczenia się przed atakami typu brute force.

Stosowanie silnych, unikalnych haseł

Kluczem do ochrony przed atakami brute force jest używanie długich, złożonych haseł, składających się z różnych znaków (liter, cyfr, znaków specjalnych). Im dłuższe i bardziej abstrakcyjne hasło, tym trudniej je złamać. Należy również pamiętać, by nie używać tych samych haseł na różnych platformach. W przeciwnym razie włamanie się do jednego systemu pozwoli zyskać dostęp do pozostałych.

O doborze odpowiedniego hasła niestety wciąż zapomina wielu internautów. Raporty CERT Polska oraz serwisu Cybernews dostarczają cennych informacji na temat haseł, które są najczęściej wykorzystywane w atakach brute force. W Polsce należą do nich niezmiennie od wielu lat:

Oznacza to, że wiele osób nadal korzysta z prostych, powtarzalnych haseł, które są łatwe do odgadnięcia (nawet przez osobę niebędącą cyberprzestępcą). Dlatego tak ważne jest, by stosować długie, złożone i unikalne hasła, które znacznie utrudnią przeprowadzenie skutecznego ataku brute force.

Wdrożenie uwierzytelniania dwuskładnikowego

Dodatkowa warstwa zabezpieczeń w postaci uwierzytelniania dwuskładnikowego (2FA) znacznie utrudnia dostęp do kont nawet w przypadku, gdy haker zna hasło. Rozwiązania takie jak Google Authenticator wymagają od użytkownika podania poza loginem i hasłem dodatkowego kodu weryfikacyjnego (np. wysyłanego na wskazany numer telefonu komórkowego lub skrzynkę e-mail).

Ograniczenie liczby prób logowania

Wiele systemów oferuje możliwość ograniczenia liczby nieudanych prób logowania. Po przekroczeniu określonego limitu konto lub adres IP mogą zostać tymczasowo zablokowane, uniemożliwiając dalsze próby ataku brute force. To standardowe zabezpieczenie stosowane dotąd przede wszystkim na internetowych kontach bankowych, a obecnie wprowadzane także do wielu skrzynek poczty e-mail czy platform mediów społecznościowych.

Wykorzystanie CAPTCHA

Zastosowanie CAPTCHA na formularzach logowania skutecznie utrudnia automatyczne próby odgadnięcia haseł, ponieważ wymagają one interakcji człowieka. Z pewnością nie raz dane Ci było na nie trafić. To popularne okienka, które proszą np. o wskazanie wszystkich kafelków ze zdjęciem sygnalizacji świetlnej czy autobusu. Jeśli prawidłowo wskażesz wszystkie pola, zabezpieczenie CAPTCHA uzna, że nie jesteś robotem i da Ci dostęp do strony.

Monitoring aktywności i alertowanie

Regularny monitoring aktywności kont i systemów, a także konfiguracja odpowiednich alertów pozwalają na szybkie wykrycie i zareagowanie na podejrzane próby logowania, charakterystyczne dla ataków brute force.

A jeśli chcesz otrzymywać alerty także za każdym razem, gdy Twoje dane pojawią się w internecie albo gdy ktoś spróbuje zaciągnąć na nie kredyt lub pożyczkę czy założyć działalność gospodarczą, kup jeden z pakietów Chroń PESEL. Dzięki temu możesz zmniejszyć ryzyko przykrych i dotkliwych konsekwencji wykradzenia Twoich danych czy kradzieży tożsamości.

Aktualizacja oprogramowania

Instalowanie całego oprogramowania w najnowszej wersji, w tym systemu operacyjnego, przeglądarki i narzędzi antywirusowych, pomaga łatać luki bezpieczeństwa, które mogłyby zostać wykorzystywane przez cyberprzestępców.

Wdrożenie zaawansowanych rozwiązań bezpieczeństwa

Firmy mogą skorzystać ze specjalnych narzędzi, takich jak firewalle nowej generacji, systemy IPS/IDS czy usługi Security Operations Center (SOC), które kompleksowo chronią infrastrukturę IT przed atakami brute force i innymi zagrożeniami z sieci.

Pomimo rozwoju technologii i coraz skuteczniejszych metod obrony ataki brute force wciąż cieszą się dużą popularnością wśród cyberprzestępców. Wynika to przede wszystkim z niskich kosztów ich przeprowadzenia. Realizacja ataku nie wymaga też od sprawców specjalistycznej wiedzy technicznej. Wystarczą odpowiednie narzędzia lub skrypty, które automatycznie generują i testują kombinacje haseł.

Ataki brute force są też wyjątkowo skuteczne. Nawet jeśli nie zakończą się pełnym sukcesem, mogą doprowadzić do uzyskania dostępu do wrażliwych danych lub stać się podstawą do dalszych, bardziej zaawansowanych działań cyberprzestępczych.

Dzięki możliwości wykorzystywania różnych adresów IP do wysyłania zapytań ataki brute force są trudne do wykrycia, szczególnie jeśli przeprowadza się je w sposób ciągły, ale z rozsądnymi przerwami.

I wreszcie – są opłacalne dla cyberprzestępców. Uzyskanie dostępu do konta lub systemu docelowego może przynieść wiele korzyści atakującym i stworzyć nowe możliwości dalszych działań – kradzież danych, szantaż lub żądanie okupu. Motywuje to sprawców do podejmowania kolejnych prób.

Niniejszy materiał ma charakter wyłącznie marketingowy i ma na celu zachęcenie do nabycia usług Chroń PESEL świadczonych przez Kaczmarski Group Sp. J. oraz jej partnerów, tj. KRD BIG S.A. oraz TU Europa S.A. Materiał ten nie ma charakteru konsultingowego i nie powinien stanowić wyłącznej podstawy do podjęcia jakichkolwiek decyzji. Rekomendowane jest zapoznanie się ze szczegółowymi zasadami świadczenia usług Chroń PESEL, określonymi w odpowiednich Regulaminach, Ogólnych Warunkach, Warunkach ubezpieczenia oraz Cennikach (dostępnych na stronach internetowych chronpesel.pl).