Adres IP – poznaj jego znaczenie i naucz się go sprawdzać
ZWIĘKSZ BEZPIECZEŃSTWO SWOICH DANYCH
Czym jest adres IP?
Adres IP może mieć postać:
- serii cyfr oddzielonych kropkami (w przypadku IPv4), np. 192.168.1.100;
- ośmiu grup czterocyfrowych liczb oddzielonych dwukropkami (w przypadku IPv6), np. 2001:0db8:85a3:0000:0000:8a2e:0370:7334.
Jakie są rodzaje adresów IP?
Adresy prywatne są używane w obrębie lokalnych sieci, takich jak sieć domowa lub firmowa. Podłączone do nich urządzenia otrzymują unikalne adresy IP z określonych zakresów. Prywatne adresy IP nie są bezpośrednio dostępne z internetu, co zapewnia większe bezpieczeństwo i prywatność. Często wykorzystują je routery do adresowania urządzeń wewnątrz lokalnej sieci.
Zakresy takich adresów zostały zdefiniowane przez organizacje zarządzające standardami sieci (IETF) oraz numeracją internetową (IANA) – specjalne pule adresów prywatnych opisano w dokumencie RFC 1918 [1]. Dzięki temu korzystanie z adresów prywatnych w sieci lokalnej nie koliduje z globalnymi adresami publicznymi. Aby jednak urządzenia z prywatnymi IP mogły komunikować się z resztą internetu, potrzebny jest NAT (ang. Network Address Translation). Mechanizm NAT (najczęściej zaimplementowany w routerze) tłumaczy wewnętrzne adresy prywatne na jeden wspólny adres publiczny przy wychodzeniu danych z sieci lokalnej [1]. W efekcie wiele urządzeń może współdzielić jedno połączenie z internetem za pośrednictwem wspólnego publicznego IP.
Jakie adresy IP są publiczne?
Adresy publiczne z kolei to unikalne identyfikatory urządzeń bezpośrednio dostępne w globalnej sieci. Są przydzielane przez dostawców usług internetowych (ISP) z globalnej puli adresów zarządzanej centralnie przez organizację IANA – instytucję nadzorującą światowy przydział adresów IP [2]. Publiczny adres IP jest widoczny dla innych użytkowników internetu i umożliwia komunikację urządzenia z innymi hostami na całym świecie.
Ważną różnicą między adresami prywatnymi a publicznymi jest to, że publiczne adresy IP mogą być wykorzystywane do śledzenia aktywności użytkownika i określania jego przybliżonej lokalizacji geograficznej. Prywatne adresy nie dają takiej możliwości.
- Sprawdź też: Sprawdź też: Tryb incognito – jak działa? Jak go włączyć?
Oprócz klasycznych adresów prywatnych i publicznych istnieją również tzw. wirtualne adresy IP (VIP). Taki wirtualny adres nie jest na stałe przypisany do jednego konkretnego urządzenia czy interfejsu sieciowego. Wykorzystuje się go m.in. w infrastrukturze serwerowej i rozwiązaniach chmurowych, np. do równoważenia obciążenia między wieloma serwerami lub zapewnienia wysokiej dostępności usług (mechanizmy failover). VIP może być dynamicznie przejmowany przez różne maszyny, np. gdy jeden serwer przestaje działać, inny przejmie jego wirtualny adres IP, dzięki czemu usługa pozostaje dostępna pod tym samym adresem. Dla zwykłego użytkownika obecność wirtualnych adresów IP jest zwykle niezauważalna, ponieważ działa to w tle konfiguracji sieci.
Jak sprawdzić adres IP na komputerze?
Sprawdzanie adresu lokalnego IP w systemie Windows
W systemie Windows adres IP możesz sprawdzić za pomocą wiersza poleceń.
- Otwórz wiersz poleceń, wpisując „cmd” w polu wyszukiwania na pasku zadań.
- W oknie wiersza poleceń wpisz polecenie ipconfig i naciśnij Enter.
- Twój adres IP będzie widoczny obok pozycji „IPv4 Address”.
- Otwórz Ustawienia systemowe, a następnie wybierz opcję „Sieć i internet”.
- Kliknij nazwę swojego połączenia sieciowego i wejdź w jego właściwości.
- W nowym oknie na dole listy ustawień znajdziesz adres IPv4 oraz IPv6.
Na komputerze z systemem macOS adres IP możesz znaleźć w preferencjach systemowych.
- Otwórz menu Apple i wybierz „Preferencje systemowe”, a następnie kliknij ikonę „Sieć”.
- Wybierz aktywne połączenie sieciowe z lewej strony okna (np. Wi-Fi lub Ethernet).
- Kliknij przycisk „Zaawansowane” w prawym dolnym rogu.
- Przejdź do zakładki „TCP/IP”, gdzie znajdziesz swój adres IP obok pola „IPv4 Address”.
W systemach Linux adres IP sprawdzisz za pomocą terminala.
- Otwórz terminal (np. naciskając Ctrl + Alt + T).
- Wpisz polecenie ip addr show i naciśnij Enter.
- Twój adres IP będzie wyświetlony obok pozycji inet dla odpowiedniego interfejsu sieciowego.
Jak sprawdzić adres IP na urządzeniach mobilnych?
Sprawdzanie adresu IP na urządzeniach z Androidem
Na urządzeniach z Androidem adres IP możesz sprawdzić w ustawieniach.
- Otwórz aplikację „Ustawienia” na swoim urządzeniu.
- Przejdź do sekcji „Sieć i Internet”.
- Wybierz opcję „Wi-Fi” (jeśli jesteś podłączony do sieci Wi-Fi) lub „Sieć komórkowa” (jeśli korzystasz z danych mobilnych).
- Jeśli wybierzesz „Wi-Fi”, kliknij nazwę swojej sieci. Adres IP zostanie wyświetlony w sekcji „Szczegóły sieci”.
- Jeżeli wybierzesz „Sieć komórkowa”, adres IP będzie widoczny w sekcji „Stan sieci komórkowej”.
Na urządzeniach z iOS adres IP możesz sprawdzić w ustawieniach.
- Otwórz aplikację „Ustawienia” na swoim iPhonie lub iPadzie.
- Kliknij „Wi-Fi” (jeśli jesteś podłączony do sieci Wi-Fi) lub „Dane komórkowe” (jeśli korzystasz z mobilnej transmisji danych).
- Jeśli wybierzesz „Wi-Fi”, kliknij następnie nazwę swojej sieci. Adres IP będzie wyświetlony w sekcji „Konfiguracja IPv4”.
- Jeśli korzystasz z opcji „Dane komórkowe”, adres IP znajdziesz w sekcji „Opcje danych komórkowych” lub podobnej (w zależności od wersji systemu iOS).
Czy można zmienić adres IP? Jak to zrobić?
Główne powody, dla których użytkownicy decydują się na zmianę adresu IP.
- Zwiększenie prywatności i anonimowości online – zmiana adresu IP utrudnia śledzenie aktywności użytkownika w internecie.
- Obejście ograniczeń geograficznych – niektóre serwisy internetowe (np. platformy streamingowe) blokują dostęp do treści z określonych krajów lub regionów. Zmiana adresu IP pozwala na obejście tych ograniczeń.
- Rozwiązywanie problemów z siecią – w niektórych przypadkach zmiana adresu IP pomaga w rozwiązaniu problemów z połączeniem internetowym (np. gdy dany adres został tymczasowo zablokowany).
Są dwa sposoby na zmianę adresu IP.
- Ręczna konfiguracja – można ręcznie ustawić inny adres IP dla swojego urządzenia (w ustawieniach protokołu TCP/IP). Wymaga to jednak zaawansowanej wiedzy informatycznej i w przypadku adresu publicznego, zgody dostawcy usług internetowych (szczególnie jeśli masz stały, statyczny adres IP).
- Korzystanie z sieci VPN – VPN (Virtual Private Network) szyfruje Twój ruch internetowy i nadaje Ci nowy, tymczasowy adres IP, niezależnie od Twojej faktycznej lokalizacji.
Namierzanie adresu IP – co warto wiedzieć?
- Geolokalizacja na podstawie adresu IP. Serwisy internetowe i dostawcy wykorzystują technologię geolokalizacji, aby na podstawie adresu IP ustalić przybliżoną lokalizację geograficzną użytkownika. Informacje te mogą być wykorzystywane do różnych celów, np. dostosowywanie treści i reklam do lokalizacji użytkownika czy śledzenie aktywności użytkownika online. Należy pamiętać, że namierzenie konkretnej osoby na podstawie adresu IP jest możliwe jedynie w ograniczonych przypadkach, np. w ramach postępowań prowadzonych przez organy ścigania. Zwykli użytkownicy (ani potencjalni hakerzy) nie mają możliwości swobodnego uzyskania takich informacji.
- Śledzenie użytkownika w internecie. Warto wiedzieć, że serwisy internetowe do monitorowania nas w sieci wykorzystują nie tylko adres IP, ale także inne mechanizmy. Pliki cookie zapisywane w przeglądarce, różnego rodzaju metadane (np. informacje o używanym urządzeniu i oprogramowaniu) oraz techniki fingerprintingu przeglądarki (zbierania charakterystycznych parametrów sprzętu i aplikacji) pozwalają tworzyć unikalny „odcisk palca” każdego użytkownika. Dzięki temu możliwe jest bardzo precyzyjne targetowanie reklam oraz personalizacja treści pod konkretną osobę – często nawet wtedy, gdy adres IP użytkownika ulegnie zmianie. Dla prywatności oznacza to, że sama zmiana lub ukrycie IP (np. poprzez VPN) nie gwarantuje pełnej anonimowości, jeśli nie zadbamy o inne aspekty.
Aby zwiększyć swoją prywatność i utrudnić śledzenie na podstawie adresu IP, użytkownicy mogą skorzystać z kilku narzędzi:
- sieci VPN (Virtual Private Network) – szyfrują cały ruch internetowy i nadają urządzeniu nowy, tymczasowy adres IP;
- serwer proxy – działa jako pośrednik przekazujący Twój ruch internetowy i ukrywający Twój prawdziwy adres IP przed stronami, z którymi się łączysz. Należy jednak pamiętać, że standardowy proxy nie szyfruje połączenia, więc zapewnia słabszą ochronę danych niż VPN;
- sieć Tor – kieruje ruch przez wielowarstwową sieć kolejnych serwerów proxy (węzłów), ukrywając prawdziwy adres IP użytkownika.
Jak cyberprzestępcy mogą wykorzystać znajomość adresu IP?
Ataki DDoS (Distributed Denial of Service)
Adres IP może posłużyć do przeprowadzenia ataków DDoS, które polegają na zalewaniu urządzenia ogromną ilością ruchu internetowego. Skutkiem takiego ataku jest przeciążenie zaatakowanego serwera lub urządzenia, co prowadzi do jego niedostępności dla użytkowników.
Próby włamania
Cyberprzestępcy mogą używać adresu IP do podejmowania prób włamania na komputer lub telefon, starając się wykorzystać znane luki w zabezpieczeniach systemu operacyjnego lub aplikacji. Samo posiadanie czyjegoś adresu IP nie jest jednak wystarczające, aby automatycznie przejąć kontrolę nad urządzeniem – potrzebne są jeszcze inne podatności, które napastnik mógłby wykorzystać.
Zdalne przejęcie urządzenia
Adres IP bywa wykorzystywany przy przeprowadzaniu ataków zdalnych, w tym prób nieautoryzowanego dostępu do urządzenia, zainstalowania tzw. backdoora lub innego złośliwego oprogramowania, które umożliwi przejęcie kontroli nad komputerem czy smartfonem ofiary.
Phishing i ataki socjotechniczne
Mając adres IP, przestępcy mogą lepiej dostosować swoje ataki phishingowe – tworząc bardziej spersonalizowane wiadomości, które wydają się wiarygodne dla ofiary (np. wykorzystując przybliżoną lokalizację adresu IP i historię aktywności użytkownika). Takie spersonalizowane oszustwo może np. podszywać się pod bank lub inną zaufaną instytucję, nakłaniając ofiarę do ujawnienia wrażliwych informacji. Celem bywa przejęcie kontroli nad kontem ofiary – wyłudzenie loginu i hasła do konta bankowego lub numeru karty kredytowej często skutkuje dotkliwymi stratami finansowymi, a nawet kradzieżą tożsamości.
Zbieranie informacji
Adres IP może być używany do zbierania różnych informacji o użytkowniku jak dostawca usług internetowych, przybliżona lokalizacja czy nawet typ urządzenia. Te informacje mogą być następnie używane do planowania dalszych ataków lub sprzedaży danych na czarnym rynku. W połączeniu z innymi pozyskanymi danymi (np. personalnymi lub finansowymi) informacje zebrane na podstawie adresu IP mogą posłużyć do kradzieży tożsamości. Cyberprzestępcy dysponujący wystarczającą ilością danych o ofierze mogą spróbować podszyć się pod nią – przykładowo założyć na jej nazwisko konto bankowe albo zaciągnąć szybki kredyt czy pożyczkę online
Ataki MITM (Man-in-the-Middle)
Z adresu IP można skorzystać do przeprowadzenia ataków typu Man-in-the-Middle, gdzie przestępcy przechwytują ruch internetowy między użytkownikiem a stroną internetową lub serwerem, podszywając się pod jedną ze stron komunikacji. W ten sposób ofiara może nie zdawać sobie sprawy, że jej połączenie zostało przejęte i jest odczytywane przez osoby trzecie.
Podszywanie się pod IP (IP spoofing)
Cyberprzestępcy mogą używać fałszywych adresów IP do podszywania się pod inne urządzenia, co pozwala im przeprowadzać różne nielegalne działania bez bezpośredniego ryzyka szybkiego wykrycia. To właśnie jest spoofing adresu IP.
Wykorzystywanie do spamowania i rozsyłania malware
Znajomość adresu IP może pomóc w rozsyłaniu spamu lub złośliwego oprogramowania – przestępcy celują w konkretne urządzenie, wysyłając niechciane wiadomości lub pliki i próbując w ten sposób zainfekować system (np. zainstalować złośliwe oprogramowani lub wykraść dane).
Ataki ransomware
Mając informacje o adresie IP, cyberprzestępcy kierują swoje ataki ransomware na wybrane urządzenie ofiary, próbując zaszyfrować znajdujące się na nim dane i zażądać okupu za ich odszyfrowanie zaszyfrować dane i żądać okupu za ich odszyfrowanie.
Jak się chronić przed zagrożeniem ze strony cyberprzestępców?
- używać VPN-a, aby ukryć swój prawdziwy adres IP podczas przeglądania internetu,
- regularnie aktualizować oprogramowanie i system operacyjny (łatki bezpieczeństwa zamykają znane luki, które mógłby wykorzystać atakujący),
- używać zapory sieciowej (firewalla) w celu ochrony przed nieautoryzowanym dostępem do Twojego urządzenia z sieci,
- unikać klikania w podejrzane linki i otwierania nieznanych załączników (to częste wektory ataku malware i phishingu),
- monitorować swoją sieć domową pod kątem podłączonych obcych urządzeń lub podejrzanej aktywności (np. duży transfer danych, którego nie inicjowałeś).
Najczęściej zadawane pytania (FAQ)
Tak, adres IP może być uznany za daną osobową w rozumieniu przepisów o ochronie danych. Zarówno wyroki Trybunału Sprawiedliwości UE, jak i utrwalone stanowisko polskiego UODO wskazują, że adres IP należy traktować jako daną identyfikującą użytkownika. Co prawda sam numer IP nie ujawnia bezpośrednio imienia i nazwiska, jednak w powiązaniu z innymi informacjami (np. o płatnościach kartą) pozwala na identyfikację osoby. Ponadto dostawca internetowy może przypisać konkretny adres IP do swojego abonenta – dlatego adresy IP podlegają ochronie tak jak inne dane osobowe (zgodnie z RODO).
Czy ktoś, kto zna mój adres IP, może mnie namierzyć?
W ograniczonym stopniu tak – głównie pod kątem lokalizacji. Dysponując adresem IP, można zazwyczaj ustalić przybliżony region lub miasto, w którym znajduje się urządzenie oraz dowiedzieć się, z usług jakiego dostawcy internetu korzystasz. Nie da się jednak poznać dokładnego miejsce zamieszkania ani tożsamości użytkownika tylko na podstawie IP – te informacje posiada wyłącznie dostawca internetowy i udziela ich jedynie służbom uprawnionym (policji, prokuraturze) w uzasadnionych przypadkach. Innymi słowy, przeciętny cyberprzestępca lub ciekawski użytkownik znający Twój IP nie jest w stanie ot tak ustalić, kim jesteś i gdzie dokładnie mieszkasz.
Jak ukryć lub zmienić swój adres IP w internecie?
Najwygodniejszym sposobem na ukrycie prawdziwego adresu IP jest skorzystanie z VPN. Po połączeniu z serwerem VPN Twój ruch jest szyfrowany, a Ty otrzymujesz nowy adres IP – strony internetowe widzą wtedy adres serwera VPN (np. w innym kraju) zamiast Twojego. Innym rozwiązaniem jest użycie serwera proxy, który działa jak pośrednik przekazujący Twoje żądania – docelowe serwisy zobaczą adres IP proxy, a nie Twój (trzeba jednak pamiętać, że zwykły proxy nie szyfruje danych jak VPN). Maksymalną anonimizację zapewnia sieć Tor, która przekierowuje ruch przez wiele losowo wybranych węzłów na całym świecie. Efektywnie ukrywa to Twój adres IP, chociaż kosztem prędkości połączenia. Wykorzystanie tych narzędzi znacząco utrudnia identyfikację użytkownika w sieci.
Czym różni się adres IP prywatny od publicznego?
Adres prywatny (lokalny) jest używany wyłącznie w Twojej sieci domowej lub firmowej i należy do specjalnych zakresów, które nie są routowane w globalnym internecie. Gdy Twój komputer lub telefon ma adres prywatny (np. zaczynający się od 192.168.x.x), komunikacja z internetem odbywa się poprzez router. Router dzięki mechanizmowi NAT zamienia Twój prywatny IP na wspólny adres publiczny, pod którym cała sieć jest widoczna na zewnątrz.
Adres publiczny jest unikalny w skali globalnej – przydziela go dostawca internetu i to pod tym adresem Twoje urządzenia są widoczne w sieci globalnej. Przykładowo, wszystkie komputery w Twoim domu mogą mieć adresy prywatne, ale na świat wychodzą pod jednym wspólnym adresem publicznym (dlatego np. serwisy internetowe widzą je jako jedno urządzenie). Adres publiczny pozwala innym urządzeniom w internecie komunikować się z Twoją siecią (np. gdy hostujesz serwer gry), podczas gdy adres prywatny działa tylko w obrębie sieci lokalnej.
Dowiedz się też: Jak rozpoznać, czy adres e-mail jest prawdziwy?
Jeśli obawiasz się, że możesz być celem cyberprzestępców i uzyskają oni dostęp do Twoich danych, możesz zapewnić sobie dodatkowe wsparcie na wypadek wycieku numeru PESEL czy innych poufnych informacji. Kup jeden z pakietów Chroń PESEL, żeby otrzymać powiadomienie, gdy ktoś będzie chciał na Twoje dane wziąć kredyt, pożyczkę albo założyć firmę. Dzięki temu będziesz w stanie zareagować szybciej i zmniejszyć ryzyko poważnych konsekwencji takich zdarzeń. Możesz też wybrać pakiet zawierający monitoring danych w internecie. W ten sposób otrzymasz alert, gdy ktoś bez Twojej wiedzy ujawni w sieci Twój numer PESEL, adres e-mail lub numer telefonu. Oprócz tego, niezależnie od wybranego pakietu, masz możliwość sprawdzenia, czy Twój numer PESEL na pewno jest zastrzeżony, bez logowania się do aplikacji mObywatel.
Źródła
2. Internet Assigned Numbers Authority; Public Technical Identifiers. Archived from the original on 24 February 2011. Retrieved 17 December 2011; dostęp: 28.11.2025.
Niniejszy materiał ma charakter wyłącznie marketingowy i ma na celu zachęcenie do nabycia usług Chroń PESEL świadczonych przez Kaczmarski Group Sp. J. oraz jej partnerów, tj. KRD BIG S.A. oraz TU Europa S.A. Materiał ten nie ma charakteru konsultingowego i nie powinien stanowić wyłącznej podstawy do podjęcia jakichkolwiek decyzji. Rekomendowane jest zapoznanie się ze szczegółowymi zasadami świadczenia usług Chroń PESEL, określonymi w odpowiednich Regulaminach, Ogólnych Warunkach, Warunkach ubezpieczenia oraz Cennikach (dostępnych na stronach internetowych chronpesel.pl).