Sharenting – zagrożenia i ochrona prywatności dziecka w internecie
ZWIĘKSZ BEZPIECZEŃSTWO SWOICH DANYCH
Może to być niewinne zdjęcie z wakacji albo obszerna relacja z codziennego życia pociechy. Problem pojawia się wtedy, gdy informacje, które udostępniasz, zaczynają być zbyt szczegółowe. Imię, nazwisko, data urodzenia czy lokalizacja to dane, które mogą zostać użyte nie tylko przez znajomych, ale też przez osoby niepowołane.
Sharenting w liczbach – co mówią badania i raporty?
W Polsce ponad 40% rodziców publikuje zdjęcia i filmy swoich dzieci w mediach społecznościowych. To średnio 72 zdjęcia i 24 filmy rocznie na jedną rodzinę. Szacuje się, że nawet 3 miliony dzieci w Polsce objętych jest zjawiskiem sharentingu. [1]
Częstotliwość publikacji jest wysoka – 21% rodziców robi to raz w tygodniu lub częściej, a 61% co najmniej raz w miesiącu. W dodatku 42% dzieli się tymi materiałami z szerokim gronem odbiorców, a 20% rodziców publikuje treści całkowicie publicznie, dostępne dla nieznajomych. [2]
Problemem jest także brak zgody ze strony dziecka – tylko 25% rodziców pyta o pozwolenie przed opublikowaniem zdjęcia lub filmu [1]. Efekt? Według raportu „Nastolatki 3.0” aż 45,5% polskich nastolatków przyznaje, że ich wizerunek został udostępniony w sieci przez rodziców, a wśród nich 23,8% odczuwa zawstydzenie, a 18,8% niezadowolenie [3].
Ciekawym zjawiskiem jest tzw. prenatal sharenting – czyli publikowanie zdjęć USG i informacji jeszcze przed narodzinami dziecka. Dotyczy to aż 23% dzieci, które mają ślad cyfrowy jeszcze przed przyjściem na świat [4].
Zagraniczne dane pokazują, że trend jest podobny: w USA ponad 75% rodziców publikuje treści o swoich dzieciach, ale mniej niż 25% zawsze pyta o zgodę [5].
Dlaczego sharenting może być ryzykowny?
1. Kradzież tożsamości
Dane udostępniane w sieci – nie tylko dziecka, ale także Twoje – mogą zostać wykorzystane przez cyberprzestępców do wyłudzeń. Tożsamość niepełnoletniego bywa szczególnie atrakcyjna, ale także dane rodziców mogą posłużyć do wzięcia kredytu, pożyczki czy nawet założenia fikcyjnej firmy.
Przeczytaj więcej na temat: Kradzież tożsamości – jak się przed nią chronić?
2. Ślad cyfrowy na lata
Treści raz wrzucone do sieci trudno usunąć. Zdjęcia czy filmy mogą krążyć w internecie, nawet jeśli Ty je skasujesz. Dziecko w przyszłości może nie chcieć, by jego prywatne chwile były publicznie dostępne. Weź to pod uwagę.
3. Cyberprzemoc i ośmieszanie
Niektóre zdjęcia mogą stać się pretekstem do żartów, wyśmiewania czy hejtu wśród rówieśników. To realne ryzyko, szczególnie w wieku szkolnym.
Dowiedz się więcej o potencjalnych ryzykach: Jakie są rodzaje i narzędzia cyberprzemocy?
4. Zagrożenia związane z lokalizacją
Na zdjęciach często widać, gdzie mieszkasz, do jakiej szkoły chodzi dziecko czy w jakim miejscu spędza wakacje. Takie informacje mogą ułatwić osobom niepowołanym ustalenie codziennych zwyczajów rodziny – np. godzin powrotu dziecka ze szkoły czy częstotliwości wyjazdów. W skrajnych przypadkach może to oznaczać nie tylko ryzyko nękania w internecie, ale także realne zagrożenie bezpieczeństwa fizycznego, jeśli ktoś zdecyduje się wykorzystać te dane w świecie offline.
Jak bezpiecznie dzielić się zdjęciami dzieci w sieci?
Przede wszystkim unikaj podawania danych wrażliwych i kontroluj ustawienia prywatności w mediach społecznościowych. Zanim cokolwiek opublikujesz, zastanów się, kto może to zobaczyć.
Oto kilka praktycznych wskazówek:
- publikuj zdjęcia tylko w zamkniętych grupach lub z ograniczoną widocznością,
- nie podawaj pełnych danych dziecka (imienia i nazwiska, daty urodzenia),
- wyłącz geolokalizację w aparacie i aplikacjach,
- zastanów się, czy wizerunek dziecka w przyszłości nie będzie dla niego krępujący,
- rozmawiaj z dzieckiem (jeśli jest starsze) i pytaj o zgodę przed publikacją zdjęcia.
A co z Twoimi danymi?
Przestępcy mogą je wykorzystać do:
- zaciągnięcia pożyczki na Twoje dane,
- otwarcia fikcyjnej działalności gospodarczej,
- wyłudzenia abonamentu telefonicznego czy sprzętu elektronicznego,
- podszywania się pod Ciebie w kontaktach z innymi instytucjami.
Chroń PESEL nie zabezpiecza przed samym wyciekiem danych, ale daje Ci szansę na szybką reakcję, gdy ktoś spróbuje posłużyć się Twoimi danymi. Dzięki temu możesz ograniczyć skutki kradzieży tożsamości.
Niezależnie od tego, który z trzech pakietów wybierzesz, możesz liczyć na alerty o próbie wyłudzenia – otrzymasz powiadomienie, gdy ktoś próbuje zaciągnąć kredyt lub pożyczkę na Twój PESEL. Dostaniesz też informację o próbie założenia działalności gospodarczej na Twoje dane. Dzięki temu nie jesteś zdany wyłącznie na siebie, a czas reakcji ma ogromne znaczenie w przypadku prób oszustwa.
Sprawdź, jakie inne usługi są w poszczególnych pakietach i jak w praktyce możemy Ci pomóc zarówno zapobiegać, jak i radzić sobie z konsekwencjami kradzieży lub wycieku Twoich danych.
Jak rozmawiać z dzieckiem o sharentingu?
Jeśli dziecko jest starsze, zapytaj je, czy zgadza się na publikację zdjęcia. To buduje poczucie, że jego zdanie ma znaczenie i uczy szacunku do własnej prywatności.
FAQ – najczęstsze pytania o sharenting
Nie zawsze, ale może prowadzić do wycieku danych lub narażenia dziecka na cyberprzemoc.
Jakie dane o dziecku są najbardziej wrażliwe?
Imię, nazwisko, data urodzenia, numer PESEL i adres. To informacje, które mogą zostać wykorzystane przez przestępców.
Czy mogę całkowicie usunąć zdjęcia z internetu?
Nie zawsze. Nawet jeśli skasujesz post, ktoś mógł już go zapisać lub udostępnić dalej.
Przeczytaj też: Co zrobić w przypadku wycieku zdjęć do Internetu?
Źródła:
1. https://e-forum.pl/uploads/productCmsFiles/0d65ef831ec48a2.pdf (dostęp 10.09.2025).
2. Sharenting po polsku, czyli ile dzieci wpadło do sieci? Pierwszy raport w Polsce na temat wizerunku dzieci w internecie na zlecenie Clue PR, 2019, https://cluepr.pl/wp-content/uploads/2019/10/Sharenting-czyli-dzieci-w-sieci-pierwszy-raport-w-Polsce.pdf (dostęp 10.09.2025).
3. Fundacja Orange. Publikowanie treści z udziałem dzieci w internecie – wyniki badania Nastolatki 3.0. 2022, https://fundacja.orange.pl/strefa-wiedzy/post/publikowanie-tresci-z-udzialem-dzieci-w-internecie (dostęp 10.09.2025).
4. K. Dzieżyk, Udostępniasz zdjęcia dzieci? Sprawdź, na co Was narażasz, WAT 2025, https://promocja.wat.edu.pl/cyberwat/sharenting/ (dostęp 10.09.2025).
5. L. Higgins, What to Know About the Dangers of Sharenting, https://www.parents.com/sharenting-8678932 (dostęp 10.09.2025).
Niniejszy materiał ma charakter wyłącznie marketingowy i ma na celu zachęcenie do nabycia usług Chroń PESEL świadczonych przez Kaczmarski Group Sp. J. oraz jej partnerów, tj. KRD BIG S.A. oraz TU Europa S.A. Materiał ten nie ma charakteru konsultingowego i nie powinien stanowić wyłącznej podstawy do podjęcia jakichkolwiek decyzji. Rekomendowane jest zapoznanie się ze szczegółowymi zasadami świadczenia usług Chroń PESEL, określonymi w odpowiednich Regulaminach, Ogólnych Warunkach, Warunkach ubezpieczenia oraz Cennikach (dostępnych na stronach internetowych chronpesel.pl).