16 Lutego 2024

Jakie są rodzaje i narzędzia cyberprzemocy?

Udostępnij:

W dzisiejszych czasach rozwój technologiczny i powszechny dostęp do internetu dają wiele możliwości, ale i stawiają przed użytkownikami sieci nowe wyzwania. Jednym z nich jest rosnące zagrożenie w postaci cyberprzemocy. Dowiedz się, czym dokładnie jest cyberbullying, jakie przyjmuje formy i jakie narzędzia wykorzystuje. Sprawdź, jak zapobiegać cyberprzemocy i na nią reagować.

Co to jest cyberprzemoc?

Cyberprzemoc, znana również jako cyberbullying, to zachowania, które polegają na obrażaniu, zastraszaniu, szantażowaniu i zawstydzaniu innych osób za pomocą internetu i telefonów komórkowych. To forma przemocy rówieśniczej, która dotyka zarówno dzieci, jak i młodzież oraz dorosłych użytkowników internetu. Cyberbullying może przybierać różne formy, zarówno werbalne, jak i wizualne. Często wywołuje też poważne skutki emocjonalne i psychiczne u ofiar.

Rodzaje cyberprzemocy

Cyberbullying to przemoc dokonywana za pomocą nowoczesnych technologii, głównie internetu i telefonii komórkowej. Istnieje wiele różnych form cyberprzemocy, zarówno werbalnych, jak i wizualnych.

Jednym z najczęstszych rodzajów cyberprzemocy jest flaming, czyli agresywne ataki słowne w sieci. Tzw. flamerzy celowo obrażają i wyzywają innych użytkowników, często wykorzystując wulgarne słownictwo. To głównie bezpośrednie ataki na osobę, mające na celu zranienie jej emocjonalnie. Flaming może przybierać różne formy, takie jak m.in. obraźliwe komentarze na forach internetowych, wulgarny język w wiadomościach prywatnych lub publicznych, a nawet publikowanie poniżających zdjęć lub filmów. Flaming może mieć poważne konsekwencje dla ofiar, które często doświadczają obniżonej samooceny, depresji i lęku. Dlatego tak ważne jest zachowanie ostrożności w sieci i unikanie uczestnictwa w agresywnych dyskusjach.

Innym rodzajem przemocy w internecie jest cyberstalking, czyli niebezpieczne prześladowanie w sieci. Cyberstalker systematycznie śledzi i obserwuje swoją ofiarę, wykorzystując do tego różne dostępne narzędzia cyfrowe, takie jak media społecznościowe, SMS i e-mail. Cyberstalking może objawiać się „bombardowaniem” ofiary niechcianymi wiadomościami, groźbami, inwigilacją jej aktywności online, a nawet publikowaniem prywatnych informacji. To rodzaj przemocy, który może nieść ze sobą poważne konsekwencje dla zdrowia psychicznego ofiary. Często bowiem u osób doświadczających cyberstalkingu pojawia się lęk, paranoja i trauma.

Trolling stanowi kolejny częsty rodzaj cyberprzemocy. Polega na celowym prowokowaniu innych użytkowników w sieci. Tzw. trolle często publikują kontrowersyjne lub obraźliwe treści, aby wywołać negatywne reakcje i sprowokować innych do konfliktu. Mają na celu wywołanie zamieszania w społeczności internetowej. Trolle często działają anonimowo, wykorzystując fałszywe konta lub pseudonimy, co utrudnia ich identyfikację i pociągnięcie do odpowiedzialności. W rezultacie ofiary trollingu mogą odczuwać frustrację i złość.

Blackmailing, czyli szantażowanie w sieci, to kolejny niebezpieczny rodzaj cyberprzemocy. Polega on na wymuszaniu lub grożeniu ofierze w celu uzyskania określonych korzyści bądź kontroli. Szantażysta może posługiwać się prywatnymi informacjami, obraźliwymi materiałami lub kompromitującymi zdjęciami, aby zmusić daną osobę do wykonania określonych czynności bądź podjęcia konkretnych działań. Blackmailing jest nie tylko naruszeniem prywatności i godności ofiary, lecz także przestępstwem. Może więc skutkować poważnymi konsekwencjami prawnymi dla sprawcy. Dlatego ważne jest, aby być świadomym ryzyka i chronić swoje dane osobowe w sieci.

Narzędzia wykorzystywane w cyberprzemocy

Do stosowania cyberprzemocy wykorzystuje się różne narzędzia dostępne w internecie. Najczęściej używane spośród nich to:

Portale społecznościowe – są często wykorzystywane do szerzenia obraźliwych komentarzy, manipulacji obrazem i rozpowszechniania prywatnych informacji ofiary.
Komunikatory internetowe – umożliwiają wysyłanie prywatnych wiadomości i zdjęć. Są często wykorzystywane do szantażowania i nękania ofiary.
Fora internetowe – miejsca, gdzie użytkownicy mogą dyskutować na różne tematy, również mogą stać się areną cyberprzemocy. Obraźliwe komentarze i wulgarny język są często spotykane na tego rodzaju platformach.
E-mail – jest wykorzystywany do wysyłania obraźliwych i poniżających wiadomości. Dzięki anonimowości, jaką daje, sprawcy często czują się bezkarni.

Skutki cyberprzemocy

Cyberprzemoc może wywoływać poważne skutki emocjonalne, psychiczne i społeczne. Jednym z najczęstszych konsekwencji cyberbullyingu są problemy emocjonalne. Ofiary odczuwają smutek, złość i lęk, towarzyszy im poczucie bezradności. Mogą również mieć trudności z zaufaniem i nawiązywaniem relacji z innymi ludźmi. Oprócz tego ciągłe nękanie i poniżanie prowadzi do obniżenia poczucia własnej wartości. Wpływa to na samoocenę osoby doświadczającej przemocy, a nawet może prowadzić do depresji i innych problemów emocjonalnych.

Cyberbullying często ma poważny wpływ na osiągnięcia szkolne ofiary, jeśli dotyczy dzieci i młodzieży. Przemocowe działania mogą skutkować obniżeniem motywacji i skupienia, a także problemami z koncentracją i uczeniem się.

U niektórych osób doświadczających cyberprzemocy rozwijają się zaburzenia psychiczne, takie jak depresja, lęki czy zaburzenia odżywiania. Skutki te mogą być długotrwałe i wymagać profesjonalnej interwencji.

Jak reagować na cyberprzemoc?

Jeśli Twoje dziecko padło ofiarą cyberprzemocy, jest kilka kroków, które możesz zrobić, aby mu pomóc:

Zachowaj spokój i wysłuchaj, co dziecko ma do powiedzenia – ważne, aby zrozumieć, jakie są odczucia i potrzeby dziecka. Nie oceniaj go za to, co się stało.
Zbierz dowody – jeśli Twoja pociecha jest nękana w internecie, zbierz dowody na to, co się dzieje. Zapisz wiadomości, zrzuty ekranu i inne rzeczy, które mogą pomóc w ściganiu sprawcy.
Skontaktuj się z odpowiednimi osobami – jeśli dziecko jest obrażane lub szantażowane w internecie, skontaktuj się z administratorem platformy, na której to się dzieje. Możesz również zgłosić sprawę odpowiednim służbom.
Zaproponuj wsparcie i profesjonalną pomoc – jeśli dziecko doświadcza poważnych trudności emocjonalnych z powodu cyberprzemocy, warto skonsultować się z psychologiem lub innym specjalistą. Pomoże on dziecku poradzić sobie z tym trudnym doświadczeniem.

Przeczytaj też, gdzie zgłosić oszustwo internetowe.

Jak zapobiegać cyberprzemocy?

Zapobieganie cyberbullyingowi jest kluczowe, by chronić dzieci, młodzież i dorosłych przed negatywnymi skutkami tej formy przemocy.

Edukacja

Należy uczyć dzieci i młodzież o zagrożeniach związanych z cyberprzemocą oraz o tym, jak się przed nimi chronić. Rozmawiaj z nimi o odpowiedzialnym korzystaniu z internetu i konsekwencjach nękania innych osób.

Monitorowanie

Rodzice i opiekunowie powinni monitorować aktywność swoich pociech w internecie i zwracać uwagę na ewentualne oznaki cyberprzemocy. Muszą również być świadomi, jakie narzędzia i aplikacje są używane przez ich dzieci.

Zachęcanie do otwartej komunikacji

Ważne jest, aby dzieci czuły się swobodnie, rozmawiając o swoich doświadczeniach w internecie. Powinny wiedzieć, że mogą zwrócić się o pomoc do rodziców, nauczycieli lub innych zaufanych dorosłych.

Blokowanie i zgłaszanie

Jeśli dziecko doświadcza cyberprzemocy, musisz wiedzieć, jak blokować i zgłaszać osoby, które je nękają. Zapoznaj się z procedurami zgłaszania takich przypadków na danej platformie internetowej.

Czy cyberprzemoc jest karalna?

Wiele krajów wprowadziło przepisy prawne mające na celu zwalczanie cyberprzemocy. W Polsce cyberbullying jest karalny na podstawie różnych przepisów, takich jak Kodeks Karny, Kodeks Cywilny czy Ustawa o ochronie danych osobowych. Sprawcy cyberprzemocy mogą być pociągnięci do odpowiedzialności – grożą im różnego rodzaju sankcje, takie jak kara grzywny czy ograniczenie wolności.

Jakie inne zagrożenia może nieść korzystanie z internetu?

Cyberprzemoc to nie jedyne zagrożenie, jakie czyha w internecie. Cyberprzestępcy wykorzystują różne techniki, aby wyłudzić dane osobowe, dane do logowania, zdjęcia czy po prostu pieniądze. Mogą używać zdobytych informacji np. do wspomnianego już szantażu, ale też np. do kradzieży tożsamości, której skutkiem może być zszarganie reputacji czy problemy prawne i finansowe.

Jeśli chcesz zmniejszyć ryzyko przykrych konsekwencji użycia Twoich danych np. do zaciągnięcia pożyczki czy założenia firmy w Twoim imieniu, rozważ zakup jednego z pakietów Chroń PESEL. Możesz zapewnić sobie powiadomienia, gdy ktoś będzie chciał wziąć pożyczkę lub kredyt na Twoje dane lub założyć na nie firmę. Dzięki temu będziesz w stanie szybko zareagować. Możesz też wybrać pakiet, który zawiera usługę monitorowania Twoich danych z internecie – w ten sposób będziesz w stanie dowiedzieć się, jeśli ktoś zechce posłużyć się Twoją tożsamością np. w mediach społecznościowych.

Niniejszy materiał ma charakter wyłącznie reklamowy/marketingowy i ma na celu zachęcenie do nabycia usług Chroń PESEL świadczonych przez Kaczmarski Group Sp. J. oraz jej partnerów, tj. KRD BIG S.A. oraz TU Europa S.A. Materiał ten nie ma charakteru konsultingowego i nie powinien stanowić wyłącznej podstawy do podjęcia jakichkolwiek decyzji. Rekomendowane jest zapoznanie się ze szczegółowymi zasadami świadczenia usług Chroń PESEL, określonymi w odpowiednich Regulaminach, Ogólnych Warunkach, Warunkach ubezpieczenia oraz Cennikach (dostępnych na stronach internetowych chronpesel.pl).

Wróć