Podejrzana wiadomość z banku? Sprawdź, co robić

Udostępnij:

Codziennie tysiące Polaków otrzymuje podejrzane wiadomości, które mają wyglądać jak oficjalne komunikaty banku. Najczęściej jest to SMS o rzekomej blokadzie konta, e-mail z prośbą o potwierdzenie przelewu albo ostrzeżenie o „podejrzanej transakcji”. Wszystkie te wiadomości mają jeden cel – skłonić Cię do kliknięcia w link i podania danych logowania. To klasyczny phishing, czyli próba wyłudzenia informacji, która może skończyć się utratą oszczędności i ujawnieniem Twoich danych osobowych. W tym poradniku wyjaśniamy, jak rozpoznać fałszywe wiadomości, co zrobić w chwili ich otrzymania i jak chronić swoje dane, by nie paść ofiarą oszustwa.

ZWIĘKSZ BEZPIECZEŃSTWO SWOICH DANYCH

Sprawdź pakiety CHROŃ PESEL

Jak wyglądają fałszywe wiadomości od oszustów podszywających się pod bank?

Phishing polega na tym, że przestępca próbuje przekonać Cię, abyś sam podał swoje dane – najczęściej login, hasło lub numer karty. W wiadomościach stosowane są różne triki psychologiczne: presja czasu, straszenie blokadą konta czy kuszenie łatwym zyskiem.

Najczęściej oszuści wysyłają:

SMS-y z linkiem do „panelu bankowego”, gdzie rzekomo trzeba potwierdzić transakcję,
e-maile o rzekomej „blokadzie konta” lub „wykryciu podejrzanej aktywności”,
wiadomości w komunikatorach, w których podszywają się pod pracowników banku.

Podstawowym błędem, który popełnia wielu użytkowników, jest brak czujności. Fałszywe strony logowania są niemal identyczne jak prawdziwe – różni je często tylko adres internetowy albo niewielki błąd w logo.

Pierwsze kroki po otrzymaniu podejrzanej wiadomości

Jeśli dostaniesz wiadomość, która wzbudzi Twój niepokój, postaraj się zachować zimną krew. Nie klikaj od razu w link i nie wprowadzaj danych. Zamiast tego:

Zatrzymaj się i przeczytaj dokładnie treść. Bank nigdy nie poprosi Cię o login, hasło czy kod autoryzacyjny w wiadomości e-mail lub SMS.
Sprawdź nadawcę. W phishingowych wiadomościach często używa się adresów bardzo podobnych do prawdziwych (np. zamiast „.pl” może być „.com.pl”).
Wejdź na stronę banku samodzielnie. Jeśli masz wątpliwości, wpisz adres w przeglądarce ręcznie albo skorzystaj z aplikacji mobilnej banku.

Dzięki tym prostym krokom możesz uniknąć sytuacji, w której samodzielnie oddasz swoje dane przestępcom.

Gdzie zgłosić podejrzaną wiadomość?

Wiele osób ignoruje takie incydenty, tymczasem ich zgłoszenie pomaga chronić innych. Jeśli dostaniesz SMS lub e-mail podszywający się pod bank:

Poinformuj swój bank. Instytucje finansowe zbierają takie zgłoszenia i ostrzegają klientów.
Zgłoś incydent do CERT Polska. Wystarczy przesłać podejrzanego SMS-a na numer 8080 lub zgłosić sprawę na stronie incydent.cert.pl. CERT analizuje zgłoszenia i blokuje kolejne złośliwe strony.
Powiadom policję lub prokuraturę, jeśli doszło już do straty pieniędzy lub ujawnienia danych.

Takie działania zwiększają szansę na zatrzymanie sprawców i ograniczają skalę oszustw.

Jak chronić swoje dane logowania do banku na co dzień?

Ochrona przed phishingiem nie kończy się na zgłaszaniu podejrzanych wiadomości. Ważne są codzienne nawyki:

Używaj silnych i unikalnych haseł do bankowości elektronicznej. Hasło typu „1234” czy „hasło1” to otwarte drzwi dla oszustów.
Włącz uwierzytelnianie dwuskładnikowe. Dzięki temu logowanie wymaga dodatkowego kodu SMS lub powiadomienia push w aplikacji bankowej.
Korzystaj wyłącznie z oficjalnej aplikacji banku. Nie pobieraj oprogramowania z nieznanych źródeł.
Włącz powiadomienia o transakcjach. Dzięki nim natychmiast dowiesz się o próbie obciążenia konta.
Aktualizuj system i przeglądarkę. Złośliwe oprogramowanie często wykorzystuje luki w starych wersjach programów.

Przestrzeganie tych prostych zasad znacznie zmniejsza ryzyko udanego ataku.

Co zrobić, jeśli podałeś dane oszustowi?

Nawet osoby ostrożne mogą się pomylić – oszuści potrafią działać bardzo przekonująco. Jeśli wpisałeś login, hasło czy numer karty na fałszywej stronie:

Skontaktuj się natychmiast z bankiem. Poproś o zablokowanie dostępu do bankowości internetowej i kart płatniczych.
Zmień wszystkie hasła. Jeśli używałeś tego samego w innych miejscach, zmień je również tam.
Zgłoś sprawę na policji. To ważne nie tylko dla dochodzenia, ale też przy ewentualnych reklamacjach w banku.
Monitoruj swój PESEL. Jeżeli udostępniłeś dane osobowe, oszuści mogą próbować wziąć kredyt na Twoje nazwisko.

Właśnie w takich sytuacjach przydają się pakiety Chroń PESEL – pozwalają wykryć próby wyłudzenia kredytu na Twój numer PESEL i wysyłają natychmiastowy alert. To nie zatrzyma samego ataku, ale da Ci czas na reakcję i ograniczenie szkód. Sprawdź, jakie inne usługi są dostępne w poszczególnych pakietach i dowiedz się, jak możemy Cię wesprzeć w monitorowaniu tego, co dzieje się z Twoimi danymi.

FAQ – często zadawane pytania

Czy bank może prosić o login i hasło w wiadomości SMS lub e-mailu?

Nie. Żaden bank nie prosi o dane logowania w ten sposób. Jeśli dostaniesz wiadomość z taką prośbą – to na pewno oszustwo.

Co zrobić, jeśli kliknąłem link w podejrzanej wiadomości?

Od razu skontaktuj się z bankiem, zablokuj dostęp do konta i zmień hasła. Jeśli wpisałeś dane karty – zastrzeż ją.

Czy zgłoszenie SMS-a na numer 8080 naprawdę coś daje?

Tak. CERT Polska analizuje zgłoszone wiadomości i blokuje kolejne fałszywe strony czy numery telefonów. Dzięki temu inni użytkownicy są lepiej chronieni.

Jak odróżnić prawdziwy komunikat banku od fałszywego?

Banki komunikują się z klientami przez swoje aplikacje i infolinię. Nigdy nie wysyłają linków do logowania ani próśb o dane osobowe w wiadomościach e-mail czy SMS.

Czy mogę odzyskać pieniądze skradzione w wyniku phishingu?

Nie ma gwarancji, że je odzyskasz. Jeśli bank zdąży zatrzymać przelew, pieniądze mogą wrócić na konto. Im szybciej zgłosisz sprawę, tym większe szanse. Pamiętaj też, żeby złożyć reklamację w banku w przypadku oszustwa.

Co zrobić, jeśli udostępniłem także numer PESEL?

Oprócz kontaktu z bankiem, rozważ zastrzeżenie swojego numeru PESEL. Możesz też skorzystać z pakietów Chroń PESEL.

Słowniczek pojęć

Phishing – metoda oszustwa polegająca na podszywaniu się pod zaufane instytucje (np. bank), aby wyłudzić dane logowania, numery kart czy inne poufne informacje.

CERT Polska – zespół reagowania na incydenty komputerowe, działający w ramach NASK. Zajmuje się analizą i blokowaniem cyberataków oraz przyjmuje zgłoszenia podejrzanych wiadomości.

Uwierzytelnianie dwuskładnikowe (2FA) – dodatkowe zabezpieczenie konta wymagające oprócz hasła np. kodu SMS lub potwierdzenia w aplikacji mobilnej.

Inżynieria społeczna – techniki manipulacji psychologicznej stosowane przez oszustów, np. wywoływanie strachu lub presji czasu, aby skłonić ofiarę do pochopnych decyzji.

Zastrzeżenie numeru PESEL – procedura uniemożliwiająca wykorzystanie Twojego PESEL-u do zaciągnięcia kredytu czy pożyczki albo zakupów ratalnych.

Niniejszy materiał ma charakter wyłącznie marketingowy i ma na celu zachęcenie do nabycia usług Chroń PESEL świadczonych przez Kaczmarski Group Sp. J. oraz jej partnerów, tj. KRD BIG S.A. oraz TU Europa S.A. Materiał ten nie ma charakteru konsultingowego i nie powinien stanowić wyłącznej podstawy do podjęcia jakichkolwiek decyzji. Rekomendowane jest zapoznanie się ze szczegółowymi zasadami świadczenia usług Chroń PESEL, określonymi w odpowiednich Regulaminach, Ogólnych Warunkach, Warunkach ubezpieczenia oraz Cennikach (dostępnych na stronach internetowych chronpesel.pl).

Wróć