10 Listopada 2023
Oszustwa przy wynajmie mieszkań – jak ich uniknąć?
Zakup mieszkania, zwłaszcza w dużym mieście, to na ogół wydatek rzędu kilkuset tysięcy złotych. Niestety nie każdy może sobie na taki krok pozwolić. Rozwiązanie stanowi najem mieszkania, który jednak jest nie mniej ryzykowny niż sam zakup. Szczególnie narażeni na ryzyko są młodzi i niedoświadczeni, studenci i obcokrajowcy. To właśnie oni najczęściej padają ofiarami oszustów, których liczba w ostatnich latach wzrosła. Jakie oszustwa na wynajem mieszkania są najpopularniejsze? Jak skutecznie się przed nimi zabezpieczyć?
Jak oszukują przy wynajmie mieszkań?
Największe zainteresowanie najmem mieszkań przypada na początek roku akademickiego. To właśnie wtedy tysiące studentów poszukują odpowiedniego lokum, a jednym z podstawowych kryteriów wyboru pozostaje dla nich cena. Właśnie ten fakt wykorzystują oszuści, którzy – żerując na naiwności i niewiedzy młodych ludzi – oszukują najemców nierzadko na tysiące złotych. W podobnym położeniu znajdują się obcokrajowcy, którzy nie znają jeszcze specyfiki polskiego rynku i wiele podejrzanych zachowań ze strony potencjalnych wynajmujących traktują jako rynkowy standard.
Jak działają oszuści? Szczególnie popularne jest publikowanie ogłoszeń w najróżniejszych portalach internetowych, w których nieuczciwi ogłoszeniodawcy oferują atrakcyjne mieszkania w bardzo korzystnych cenach. Często przedstawiają się w nich jako właściciele lub pośrednicy, ale w rzeczywistości nie mają żadnych praw do nieruchomości i próbują po prostu wyłudzić pieniądze od zainteresowanych najemców. Bywa też, że prezentowane przez nich mieszkania w rzeczywistości nawet nie istnieją – opis jest całkowicie zmyślony, podobnie jak adres, a zdjęcia przedstawiają przypadkową nieruchomość. Pojawienie się zainteresowanych wynajmem skutkuje na ogół żądaniem przekazania opłaty rezerwacyjnej, kaucji, czynszu za pierwszy miesiąc lub kilka pierwszych miesięcy. Po przekazaniu płatności kontakt z oszustem się urywa, a odzyskanie utraconych środków jest niezwykle trudne.
Zdarza się również, że ogłoszeniodawca podszywa się pod istniejące biuro nieruchomości lub tworzy je na potrzeby swojego przestępczego procederu. Następnie, podobnie jak legalnie działające firmy, pobiera opłaty za udostępnianie adresów mieszkań lub ich prezentację. Również w tej sytuacji kontakt urywa się zaraz po przekazaniu środków, a do prezentacji nigdy nie dochodzi.
Aby wypaść wiarygodniej w oczach potencjalnego najemcy, oszuści często uciekają się również do fałszowania dokumentów. Prezentują skradzione lub podrobione dokumenty tożsamości, a także akty notarialne, by w ten sposób zyskać zaufanie i skłonić do przekazania pieniędzy. Utrata przekazanych środków jest niewątpliwie bolesna, jednak istnieje znacznie większe ryzyko. Nierzadko po okazaniu fałszywych dokumentów mających zwiększyć wiarygodność oferty oszust prosi to samo potencjalnych najemców. Udostępnianie danych osobowych, zwłaszcza zdjęć czy skanów dowodu osobistego, może się niestety skończyć bardzo źle. Otwiera bowiem przestępcom drogę do zaciągania pożyczek i tzw. chwilówek, a to tylko zwiastuje poważniejsze problemy.
Jak działają oszuści? Szczególnie popularne jest publikowanie ogłoszeń w najróżniejszych portalach internetowych, w których nieuczciwi ogłoszeniodawcy oferują atrakcyjne mieszkania w bardzo korzystnych cenach. Często przedstawiają się w nich jako właściciele lub pośrednicy, ale w rzeczywistości nie mają żadnych praw do nieruchomości i próbują po prostu wyłudzić pieniądze od zainteresowanych najemców. Bywa też, że prezentowane przez nich mieszkania w rzeczywistości nawet nie istnieją – opis jest całkowicie zmyślony, podobnie jak adres, a zdjęcia przedstawiają przypadkową nieruchomość. Pojawienie się zainteresowanych wynajmem skutkuje na ogół żądaniem przekazania opłaty rezerwacyjnej, kaucji, czynszu za pierwszy miesiąc lub kilka pierwszych miesięcy. Po przekazaniu płatności kontakt z oszustem się urywa, a odzyskanie utraconych środków jest niezwykle trudne.
Zdarza się również, że ogłoszeniodawca podszywa się pod istniejące biuro nieruchomości lub tworzy je na potrzeby swojego przestępczego procederu. Następnie, podobnie jak legalnie działające firmy, pobiera opłaty za udostępnianie adresów mieszkań lub ich prezentację. Również w tej sytuacji kontakt urywa się zaraz po przekazaniu środków, a do prezentacji nigdy nie dochodzi.
Aby wypaść wiarygodniej w oczach potencjalnego najemcy, oszuści często uciekają się również do fałszowania dokumentów. Prezentują skradzione lub podrobione dokumenty tożsamości, a także akty notarialne, by w ten sposób zyskać zaufanie i skłonić do przekazania pieniędzy. Utrata przekazanych środków jest niewątpliwie bolesna, jednak istnieje znacznie większe ryzyko. Nierzadko po okazaniu fałszywych dokumentów mających zwiększyć wiarygodność oferty oszust prosi to samo potencjalnych najemców. Udostępnianie danych osobowych, zwłaszcza zdjęć czy skanów dowodu osobistego, może się niestety skończyć bardzo źle. Otwiera bowiem przestępcom drogę do zaciągania pożyczek i tzw. chwilówek, a to tylko zwiastuje poważniejsze problemy.
Jak nie dać się oszukać przy wynajmie mieszkań?
Przestępcy stosują dziś wiele różnych metod działania i naprawdę wyrafinowane techniki manipulacji. Uwiarygodniają się na wiele różnych sposobów, skutecznie stwarzają presję i skłaniają do szybkiego podejmowania decyzji. Co zrobić, by nie dać się oszukać i nie stracić pieniędzy? Warto pamiętać o kilku prostych zaleceniach:
- Zawsze sprawdzaj oferty wynajmu mieszkań na zaufanych stronach i renomowanych platformach ogłoszeniowych. Oczywiście nie oznacza to, że tam nieuczciwych ogłoszeniodawców nie ma, jednak jest ich nieco mniej. Rejestracja w takich serwisach wymaga bowiem weryfikacji, a sama publikacja ogłoszenia może pociągnąć ze sobą pewne koszty, których da się uniknąć, publikując ogłoszenie chociażby w mediach społecznościowych.
- Dokładnie czytaj treść ogłoszenia i zwracaj uwagę na wszelkie podejrzane informacje lub niezgodności. Jeśli opis nie jest zgodny z tym, co widzisz na zdjęciach lub pod wskazanym adresem nie ma budynku, który pasowałby do opisu, zastanów się dwa razy, czy chcesz ryzykować.
- Skontaktuj się bezpośrednio z właścicielem lub agencją nieruchomości, aby zweryfikować ich tożsamość. Unikaj korzystania z ofert, w których ogłoszeniodawca chce komunikować się tylko drogą elektroniczną, unika telefonów i odmawia spotkania.
- Starannie sprawdzaj ofertę lokalizacyjnie – wykorzystaj mapy internetowe, by zweryfikować, czy mieszkanie rzeczywiście istnieje pod podanym adresem. Często zdarza się, że pod podanym w ogłoszeniu adresem istnieje biurowiec lub blok mieszkalny, a opis i zdjęcia wspominają o stylowym mieszkaniu w kamienicy.
- Nie przekazuj żadnych płatności, zaliczek czy innych opłat przed zobaczeniem mieszkania i spotkaniem się z właścicielem lub wynajmującym osobiście. Chroń również swoje dane osobowe i nie udostępniaj nikomu skanu czy zdjęcia dowodu osobistego. Weryfikacja tożsamości stron, a także prawa własności do lokalu powinna odbyć się podczas oglądania nieruchomości.
- Unikaj ofert, które wydają się zbyt korzystne, niedorzecznie tanie lub nierealne. Przeglądając oferty w konkretnej lokalizacji, z pewnością już się orientujesz, jakie są średnie stawki za interesujący cię standard. Nie wierz w historie np. o chorobach, pilnych wyjazdach za granicę, które mają tłumaczyć chęć szybkiego znalezienia najemcy i zejście z ceny.
- Podejrzliwie patrz na oferty, w których często zmienia się numer telefonu kontaktowego lub adres e-mail. Zweryfikuj, czy wskazane w ogłoszeniu dane kontaktowe pojawiają się również przy innych ogłoszeniach. Możliwość atrakcyjnego wynajęcia wielu nieruchomości jednocześnie pozwoli szybko zweryfikować, z kim masz do czynienia.
- Nie spiesz się i nie podejmuj decyzji pod naciskiem. Oszuści często wywierają presję, straszą, że ogłoszenie wkrótce zniknie, wspominają o ogromnym zainteresowaniu i kolejce chętnych. Wszystko po to, by skłonić do szybkiej decyzji i nieprzemyślanego działania. Jeśli cokolwiek wydaje ci się podejrzane, zaufaj swojej intuicji i zrezygnuj z transakcji.
- Weryfikuj dane otrzymane od wynajmującego. Mowa tu nie tylko o danych osobowych czy adresowych, lecz również o danych rachunku bankowego. Szybka weryfikacja konta bankowego pozwoli ci sprawdzić bank czy kraj, w którym jest prowadzone. Podejrzenia wzbudzić powinny przede wszystkim zagraniczne rachunki.
- Poradź się kogoś bliskiego. Chęć szybkiego znalezienia mieszkania pod wynajem bardzo często sprawia, że pomija się wiele istotnych kwestii i znaków ostrzegawczych. Między innymi z tego względu warto o pomoc poprosić bliską osobę. Rozsądnym krokiem będzie również skonsultowanie wątpliwości z profesjonalistą – np. z prawnikiem, który zweryfikuje zapisy umowne (praktyczne wzory dokumentów znajdziesz też w ofercie Chroń PESEL).
- Przeczytaj też, co to są dane osobowe wrażliwe i jak je chronić.
Zostałem oszukany – co robić?
Wyrafinowane metody oraz umiejętność skutecznego manipulowania ludźmi sprawiają, że wiele prób oszustwa kończy się sukcesem. Niestety ze względu na fakt, iż komunikacja z oszustem zazwyczaj odbywa się za pośrednictwem popularnych komunikatorów, a administratorami danych są zagraniczne podmioty, namierzenie przestępcy jest niezwykle trudne. Co zatem robić w przypadku podejrzenia oszustwa?
Sprawę jak najszybciej zgłoś na policję. Jeśli oszust otrzymał od ciebie zdjęcia lub skany dowodu osobistego, zastanów się również nad zastrzeżeniem dokumentu. Dobrym pomysłem będzie też skorzystanie z jednego z pakietów Chroń PESEL – otrzymasz informację, jeśli ktoś będzie chciał sprawdzić twoje dane w KRD (np. Przy próbie wyłudzenia pożyczki na twoje dane) lub zarejestrować na ciebie działalność gospodarczą. W takich wypadkach otrzymasz alert i będziesz w stanie szybko podjąć stosowne kroki. To zwiększy szansę na oszczędzenie sobie wiele stresu i niepotrzebnych problemów.
Sprawę jak najszybciej zgłoś na policję. Jeśli oszust otrzymał od ciebie zdjęcia lub skany dowodu osobistego, zastanów się również nad zastrzeżeniem dokumentu. Dobrym pomysłem będzie też skorzystanie z jednego z pakietów Chroń PESEL – otrzymasz informację, jeśli ktoś będzie chciał sprawdzić twoje dane w KRD (np. Przy próbie wyłudzenia pożyczki na twoje dane) lub zarejestrować na ciebie działalność gospodarczą. W takich wypadkach otrzymasz alert i będziesz w stanie szybko podjąć stosowne kroki. To zwiększy szansę na oszczędzenie sobie wiele stresu i niepotrzebnych problemów.
Niniejszy materiał ma charakter wyłącznie reklamowy/marketingowy i ma na celu zachęcenie do nabycia usług Chroń PESEL świadczonych przez Kaczmarski Group Sp. J. oraz jej partnerów, tj. KRD BIG S.A. oraz TU Europa S.A. Materiał ten nie ma charakteru konsultingowego i nie powinien stanowić wyłącznej podstawy do podjęcia jakichkolwiek decyzji. Rekomendowane jest zapoznanie się ze szczegółowymi zasadami świadczenia usług Chroń PESEL, określonymi w odpowiednich Regulaminach, Ogólnych Warunkach, Warunkach ubezpieczenia oraz Cennikach (dostępnych na stronach internetowych chronpesel.pl).