Płatności mobilne – jak z nich korzystać, żeby były bezpieczne?

ZWIĘKSZ BEZPIECZEŃSTWO SWOICH DANYCH

Płatności mobilne to każda forma płacenia lub przesyłania pieniędzy za pomocą smartfona lub innego urządzenia mobilnego. Nie potrzebujesz już portfela – wystarczy aplikacja bankowa lub inny system płatności, by opłacić zakupy, przelać pieniądze znajomemu, zapłacić rachunek czy doładować konto. Płatności mobilne to m.in.:

W większości przypadków transakcje potwierdzasz kodem PIN, odciskiem palca lub rozpoznawaniem twarzy. To wygodne i – przy zachowaniu ostrożności – bezpieczne.

Choć technologie płatnicze są coraz bardziej zaawansowane, przestępcy także nie próżnują. Formy oszustw są ciągle rozwijane i ulepszane. Niżej znajdziesz przykłady działania cyberprzestępców.

Fałszywe wiadomości z linkiem do „potwierdzenia płatności”

Dostajesz SMS-a lub e-mail, że „Twój przelew został wstrzymany – kliknij, by potwierdzić”. Link prowadzi do strony łudząco przypominającej Twój bank, gdzie podajesz login i hasło. Oszuści błyskawicznie logują się do prawdziwej aplikacji i opróżniają Twoje konto. Przestępcy zwykle próbują w takich sytuacjach stworzyć poczucie, że sprawa jest pilna, żeby Twoje działanie było szybkie (i nieprzemyślane).

Podszywanie się pod znajomych z prośbą o przelew

Ktoś kradnie dostęp do konta Twojego znajomego na komunikatorze i pisze do Ciebie: „Hej, możesz mi szybko przelać 300 zł? Zgubiłem portfel, oddam wieczorem”. Klikasz, przelewasz… a potem okazuje się, że to nie on. Typowy phishing. W takiej sytuacji najlepiej skontaktuj się ze znajomym telefonicznie, dzwoniąc na numer, który masz zapisany w kontaktach. Dzięki temu możesz uniknąć przelania pieniędzy oszustowi i ustrzec przed tym innych, do których przestępca zdążył napisać.

Fałszywe aplikacje podszywające się pod bankowe

W sklepie z aplikacjami trafiasz na „super wygodną apkę do zarządzania kontem”. Instalujesz, logujesz się… ale dane trafiają prosto do przestępców. W efekcie zyskują dostęp do Twojego prawdziwego konta. Takie wyłudzenie danych jest przestępstwem. Jeśli przestępcy mają Twoje dane, skontaktuj się jak najszybciej z bankiem albo w przypadku innych aplikacji płatniczych z obsługą klienta, żeby zablokować konto.

Oszustwa na „panel użytkownika”

Otrzymujesz telefon lub wiadomość, że musisz „zaktualizować dane”, a ktoś prowadzi Cię krok po kroku do fałszywej strony logowania. Z pozoru wszystko wygląda jak aplikacja bankowa, ale to sprytna kopia. Nie podawaj żadnych swoich danych osobowych przez telefon, jeśli ktoś do Ciebie dzwoni w celu ich rzekomego potwierdzenia. Bank nigdy nie będzie oczekiwał od Ciebie podania loginu czy hasła, ani przez telefon, ani mailowo. Ten typ oszustwa, w którym przestępca podszywa się pod pracownika np. banku podczas rozmowy telefonicznej, to vishing.

Kradzież telefonu bez zabezpieczeń

Twój telefon trafia w niepowołane ręce, a nie masz ustawionej blokady ekranu ani ochrony aplikacji bankowej. Złodziej bez problemu otwiera aplikację i wykonuje przelewy. Czasem wystarczy kilka minut nieuwagi. Ustaw blokadę ekranu a aplikacje płatnicze zabezpiecz hasłem albo PIN-em.

Przeczytaj też: Kradzież telefonu – co zrobić, aby chronić cenne dane?

Bezpieczeństwo płatności zależy w dużej mierze od Twoich nawyków. Te zasady wprowadź jak najszybciej:

W sytuacji zagrożenia kluczowa jest szybka reakcja. Nawet jeśli tylko masz podejrzenie, że mogłeś paść ofiarą oszustwa – lepiej dmuchać na zimne, niż później żałować utraty pieniędzy lub danych.

1. Zablokuj dostęp do aplikacji bankowej i karty płatniczej

Jeśli zauważyłeś podejrzaną aktywność – np. nieautoryzowany przelew, logowanie z nietypowego miejsca lub podejrzane powiadomienie – natychmiast zablokuj dostęp do swojego konta. Większość banków umożliwia:

Przykład: Zauważyłeś na koncie przelew, którego nie wykonywałeś? Wstrzymaj dalsze operacje, zanim oszust wyczyści cały rachunek. W szybkim działaniu może być pomocne wcześniejsze włączenie powiadomień push w aplikacji bankowej, przy pomocy których autoryzujesz transakcje. Czytaj dokładnie wszystkie powiadomienia, jakie dostajesz, a zmniejszysz ryzyko potwierdzenia przelewu wykonywanego przez oszusta.

Przeczytaj: Oszustwo internetowe – gdzie je zgłosić? Czy da się odzyskać pieniądze? Jak się chronić przed oszustami?

2. Skontaktuj się z bankiem i zgłoś incydent

Zadzwoń jak najszybciej na infolinię banku. Zgłoś podejrzenie oszustwa i poproś o zabezpieczenie konta. Pracownik może pomóc w analizie operacji i zablokować ewentualne próby kolejnych transakcji.

Ważne: im szybciej zgłosisz sytuację, tym większa szansa, że bank zdoła cofnąć przelew lub zablokować wypłatę środków przez przestępców. Jeśli nie uda się zadziałać w ten sposób, złóż reklamację w banku.

3. Zgłoś sprawę na policję

Jeśli rzeczywiście doszło do wyłudzenia danych lub pieniędzy, zgłoś sprawę organom ścigania. Zachowaj SMS-y, e-maile i zrzuty ekranu – mogą być ważnym dowodem. W przypadku przestępstw internetowych liczy się dokumentacja i czas zgłoszenia.

Przykład: Przelałeś pieniądze osobie podszywającej się pod znajomego na komunikatorze. Zgłoś sprawę – to oszustwo internetowe, a nie pomyłka.

4. Zastrzeż PESEL, jeśli istnieje ryzyko wycieku danych osobowych

Jeśli przekazałeś oszustom dane osobowe – np. numer PESEL, dowodu osobistego lub skan dokumentu – rozważ jego zastrzeżenie. Dzięki temu nie będzie można zaciągnąć kredytu ani podpisać umowy na Twoje dane, co zmniejsza ryzyko wykorzystania ich przez oszustów.

Zastrzeżenie PESEL-u jest darmowe i można je cofnąć w dowolnym momencie, jeśli zagrożenie minie.

5. Monitoruj swoją aktywność finansową

Po zgłoszeniu incydentu przez jakiś czas szczególnie uważnie śledź:

Pomocne mogą być też systemy powiadomień o próbach wykorzystania Twoich danych – np. usługi monitoringu zdarzeń związanych z PESEL-em lub sprawdzanie, czy Twoje dane trafiły do baz wycieków. Możesz wybrać np. usługi Chroń PESEL. Dzięki temu otrzymasz powiadomienia o próbie wykorzystania Twoich danych do zaciągnięcia kredytu, pożyczki czy założenia firmy. Pakiet nie zabezpiecza danych, ale skutecznie pomaga zapobiec ich wykorzystaniu przez osoby nieuprawnione. Sprawdź, jakie inne usługi zawierają poszczególne pakiety!

Płatności mobilne to wygoda, z której trudno dziś zrezygnować. Ale zachowaj czujność! Chroń swój telefon, dane logowania i… swój PESEL.

Niniejszy materiał ma charakter wyłącznie marketingowy i ma na celu zachęcenie do nabycia usług Chroń PESEL świadczonych przez Kaczmarski Group Sp. J. oraz jej partnerów, tj. KRD BIG S.A. oraz TU Europa S.A. Materiał ten nie ma charakteru konsultingowego i nie powinien stanowić wyłącznej podstawy do podjęcia jakichkolwiek decyzji. Rekomendowane jest zapoznanie się ze szczegółowymi zasadami świadczenia usług Chroń PESEL, określonymi w odpowiednich Regulaminach, Ogólnych Warunkach, Warunkach ubezpieczenia oraz Cennikach (dostępnych na stronach internetowych chronpesel.pl).