Narodowy Spis Powszechny – jak bezpiecznie przekazać swoje dane?

1 kwietnia wystartował Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań przeprowadzany przez Główny Urząd Statystyczny. Ze względu na obecną sytuację pandemiczną, znaczną część informacji trzeba będzie zebrać telefonicznie. Rachmistrz zapyta m.in. o nasze imię, nazwisko, datę urodzenia, numer PESEL oraz o dokładny adres zamieszkania. Radzimy, jak bezpiecznie przekazać swoje dane.

60 proc. z nas boi się, że w czasie pandemii ich dane osobowe trafią w niepowołane ręce. Równocześnie, 18 proc. Polaków doświadczyło w ostatnich miesiącach próby oszustwa poprzez otrzymanie podejrzanego telefonu, SMS lub wiadomości e-mail. Dodatkowo 12 proc. respondentów przyznało, że nie ma pewności, czy w czasie rozmowy nie mieli do czynienia z oszustem¹. Eksperci nie mają wątpliwości, że aktywni od początku pandemii przestępcy spróbują wykorzystać również Narodowy Spis Powszechny do tego, by wyłudzić nasze dane.

Samospis internetowy - kto może z niego korzystać?

Zachowaj czujność i sprawdź rachmistrza

Spisać się można na kilka sposobów. Jak podaje GUS, formą obowiązkową będzie spis za pośrednictwem specjalnego formularza w Internecie. Do osób, które nie skorzystają z tej metody po 4 maja zadzwoni rachmistrz spisowy, który na podstawie zadanych pytań wypełni odpowiednią ankietę.
W tej sytuacji, rekomendowany przez GUS, samospis internetowy wydaje się najbezpieczniejszym rozwiązaniem. Nie wszyscy jednak skorzystają z tej formy ankiety. Na co zwrócić uwagę?

1. Pamiętaj, że masz prawo zweryfikować rachmistrza, z którym będziesz rozmawiać. Każdy uczestnik spisu może sprawdzić tożsamość swojego rozmówcy. Wystarczy poprosić o jego imię, nazwisko i numer legitymacji. Możesz je sprawdzić na stronie spisu w zakładce „Sprawdź rachmistrza” lub dzwoniąc na infolinię spisową. Warto to zrobić, zanim odpowiesz na pytania.
2. Uważaj na wszystkie SMS-y lub e-maile zachęcające do kliknięcia w link lub wykonania połączenia w związku ze spisem. Rachmistrz spisowy będzie się z tobą kontaktował wyłącznie telefonicznie.
3. Jeśli wypełniłeś już spis, nie reaguj na próby kontaktu z rzekomym rachmistrzem. Jak informuje GUS, po zakończonym spisie, niezależnie od tego, czy zrobimy to sami, czy z pomocą rachmistrza, nikt więcej nie powinien się już z nami kontaktować.
4. Uważaj na wizyty domowe. Te w związku z panującą pandemią są póki co wstrzymane i nie powinny mieć miejsca. Sprawdzaj regularnie stronę www.spis.gov.pl, żeby  dowiedzieć się, kiedy ta możliwość zostanie przywrócona.

Inne sposoby na przekazanie danych w Narodowym Spisie Powszechnym

Pomóżmy seniorom

Warto również uczulić na powyższe zasady naszych bliskich i zadbać o to, by starsi członkowie naszej rodziny wiedzieli, jak postępować, a najlepiej sami pomóżmy się im spisać.

Jak zapewnia GUS, wszystkie dane osobowe przetwarzane w ramach prac spisowych są poufne i podlegają szczególnej ochronie. Od momentu ich zebrania stają się danymi statycznymi i objęte zostają tajemnicą statystyczną, która ma charakter absolutny – jest wieczysta, obejmuje wszystkie dane osobowe i nie przewiduje żadnych wyjątków umożliwiających jej uchylenie. Za złamanie tajemnicy i udostępnienie tych informacji w celach innych niż przewidziane przez spis grozi odpowiedzialność karna.

Jak się spisać przez internet bezpiecznie?

Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań odbywa się raz na 10 lat i udział w nim jest obowiązkowy. Spisać muszą się wszyscy mieszkańcy naszego kraju, w tym również cudzoziemcy oraz żyjące w Polsce osoby, które w trakcie spisu przebywać będą za granicą. Wszystko do końca września 2021 r.

Dlaczego to takie ważne? Ponieważ dane osobowe w rękach oszustów mogą być źródłem przyszłych problemów.

Co zrobić w przypadku, gdy padniesz ofiarą wyłudzenia danych osobowych?

1. Jak najszybciej sprawdź, czy ktoś nie próbował już wykorzystać twoich danych. W tym celu aktywuj monitoring swojego numeru PESEL w serwisie ChronPESEL.pl. Możesz to zrobić w szybki i łatwy sposób TUTAJ lub dzwoniąc na numer 71 773 78 00. Po zarejestrowaniu się w serwisie ChronPESEL.pl, sprawdzisz, kto w ciągu ostatnich 12 miesięcy sprawdzał twój PESEL w Krajowym Rejestrze Długów oraz włączysz usługę powiadamiania o takim zapytaniu.
2. Przeanalizuj raport z serwisu ChronPESEL.pl. Zwróć uwagę na informacje dotyczące tego, kto sprawdzał twoje dane w bazie Krajowego Rejestru Długów. Weryfikacja numeru PESEL to standardowa procedura przed podpisaniem umowy m.in. z firmą pożyczkową, leasingową lub przed zakupem sprzętu na raty w sklepie elektronicznym. Jeśli więc znajdziesz w raporcie zapytanie z firmy lub instytucji, z którą nie masz nic wspólnego, będzie to sygnał, że ktoś próbował wykorzystać twoje dane i podszyć się pod ciebie. W takim wypadku trzeba natychmiast reagować. Konsultant w serwisie ChronPESEL.pl pomoże ci podjąć odpowiednie działania i prześle przygotowane wzory dokumentów.
3. Pamiętaj, że uruchomienie jakiegokolwiek kredytu w banku wiąże się z otwarciem rachunku. Więc, jeśli znalazłeś w wyżej omawianym raporcie zapytanie z banku, skorzystaj z usługi, dzięki której ustalisz listę rachunków na Twoim koncie bankowym. Zrobisz to w oddziale dowolnego banku – wystarczy złożyć odpowiedni wniosek. Usługa jest płatna w zależności od taryfy banku.
4. Przede wszystkim pamiętaj, że niezależnie od tego, co się wydarzy, możesz liczyć na pomoc ekspertów serwisu ChronPESEL.pl, którzy pomogą ci krok po kroku zwiększyć bezpieczeństwo  twoich danych osobowych i dzięki temu uniknąć negatywnych konsekwencji w sytuacji, w której ktoś próbował je wykorzystać.

1) Badanie serwisu ChronPESEL.pl i Krajowego Rejestru Długów Biuro Informacji Gospodarczej przeprowadzone pod koniec 2020 r.

Niniejszy materiał ma charakter wyłącznie reklamowy/marketingowy i ma na celu zachęcenie do nabycia usług Chroń PESEL świadczonych przez Kaczmarski Group Sp. J. oraz jej partnerów, tj. KRD BIG S.A. oraz TU Europa S.A. Materiał ten nie ma charakteru konsultingowego i nie powinien stanowić wyłącznej podstawy do podjęcia jakichkolwiek decyzji. Rekomendowane jest zapoznanie się ze szczegółowymi zasadami świadczenia usług Chroń PESEL, określonymi w odpowiednich Regulaminach, Ogólnych Warunkach, Warunkach ubezpieczenia oraz Cennikach (dostępnych na stronach internetowych chronpesel.pl).